Nahimong trending ang nahitabong pag padlock sa mga tindahan sa nagpailang mga tribal group sa Surigao city. Gitawag sila nga Federal Tribal Government of the Philippines, (FTGP) ang ilang e-shagit ang katungod sa IPRA Law.
Ang Republic Act 8371 o Indigenous Peoples Rights Act of 1997 napasaka tungod kay nakita sa atong mga magbabalaod sa nasod nga adunay inhustisya ug diskriminasyon sa kasaysayan sa kulturanhong komunidad/ kulturanhong katawhan. Kini namugna aron maila ang ilang mga katungod sama sa:
📍 Katungod Sa Yutang Kabilin (Right to Ancestral Domain)
📍 Katungod sa Kaugalingon nga Pagdumala og Pag pagahum (Right to Self-Governance and Empowerment )
📍 Katungod sa Katilingbanon nga Hustisya (Right to Social Justice)
📍 Katungod sa Kulturanhong Integridad (Right to Cultural Integrity)
Ang RA 8371 isa ra sa mga nasyonal nga mga balaod sa nasod nga pinasubay ra gihapon sa atong Konstitusyon sa Pilipinas. Pasabot niini, ang kulturanhong katawhan, kinahanglan gihapon magrespetar ug mutuman sa tanang balaod sa Pilipinas.
Ang “Right to Self-Governance and Empowerment” dili kini gapasabot nga sila adunay lahi nga gobyerno. Ang pasabot niini, adunay ilang kaugalingon nga pagdumala sa ilang kulturanhong komunidad. Apil niini ang pagtuboy sa ilang mga lideres, paghusay sa mga bangi sa ilang ginsakopan, pagdesisyon sa angayang kalambuan sa komunidad, pagpadayon sa ilang tinuohan, ug uban pa, pinasubay sa ilang kustombre og tradisyon.
Ang kulturanhong komunidad pinaagi sa RA 8371 gihatagan ug katungod na murepresenta ug mupartisipar sa Lokal na Lehislatibong Konseho pinaagi sa Indigenous Peoples Mandatory Representative (IPMR) aron sila makatabang ug mugna ug mga balaod alang sa kaayuhan ug kalamboan sa ilang komunidad ug katawhan.
‼️ PAHIMANGNO SA PUBLIKO ‼️
Ang National Commision Indigenous Peoples NCIP ang buhatan sa gobyerno nga adunay mandato para manalipod ug magpa-ila sa interes ug kaayohan sa Kulturanhong Komunidad/Kulturanhong Katawhan nga may konsiderasyon sa ilang mga pagtuo, kostumbre, tradisyon, ug institusyon.
Tungod sa nanaghan nga mga pekeng grupo nga nagapaila isip kulturanhong grupo, gihangyo ang publiko nga magmatyagon sa mga nagpailang organisasyon o grupo og nagakolekta ug “membership fee” ubos kuno sa balaod nga Akta Republika 8371. Dili mahimong maila nga miyembro sa kulturanhong komunidad tungod sa simpleng pagbayad lamang sa membership.
Ang NCIP adunay proseso sa pagbalidar sa pagkatawo/ identity sa usa ka indibidwal ug grupo sama sa pagtuki sa kaliwatan, kasaysayan, teritoryo, ug komunidad.
Ang buhatan makig-alayon sa mga hingtungdang ahensya ug LGU aron mapakgang ang mga binuhatan nga dili uyon sa balaod sa Pilipinas ug para mahunong ang misrepresentasyon sa tinuod na Kulturanhong Komunidad/ Kulturanhong Katawhan.
